نقد و بررسی فیلم علت مرگ نامعلوم | اثری که نماینده ایران در اسکار شد

رویداد۲۴ | مازیار وکیلی: علت مرگ نامعلوم یک فیلم درام به نویسندگی و کارگردانی علی زرنگار و تهیه کنندگی مجید برزگر است این فیلم اولین تجربه کارگردانی علی زرنگار است که در دولت مرحوم ابراهیم رئیسی به مدت سه سال توقیف بود تا این که در سال ۱۴۰۳ موفق شد در تعداد اندکی از سینماها به نمایش درآید. در این فیلم که نماینده سینمای ایران در اسکار امسال است بازیگرانی همچون بانیپال شومون، علیرضا ثانی فر، زکیه بهبانی، ندا جبرائیلی، علی محمد رادمنش، سهیل باوی و رضا عموزاد به ایفای نقش پرداختهاند.
هفت مسافر، در جادهای فرعی، پیش از طلوع آفتاب، شهداد را به مقصد کرمان ترک میکنند. در اوایلِ راه متوجه میشوند یکی از مسافران مرده است. اورژانس از فرستادن آمبولانس به خاطر عدمِ تأیید پزشک سر باز میزند.
هنوز آفتاب طلوع نکرده است و طبیعتاً یافتنِ پزشک کاری ناشدنی است. به پیشنهادِ یکی از مسافران تصمیم میگیرند که او را به پلیس راه برسانند و آنجا آنچه اتفاق افتاده است را تعریف کنند. اما پیش از آنکه به آنجا برسند یک ترمز زدن خودرو اتفاقات و تعارضاتی را بین شخصیتهای فیلم پیش میکشد که تصمیم آنها را تغییر میدهد.
بیشتر بخوانید: نقد و بررسی فیلم زعفرانیه ۱۴ تیر | درامی با بازی هنگامه قاضیانی و نازنین بیاتی
علت مرگ نامعلوم ۵ دی ماه سال ۱۴۰۳ در سینماهای سراسر کشور اکران شد و توانست بیش پنج میلیارد تومان فروش داشته باشد. همچنین این فیلم در تاریخ ۱۲ خرداد سال ۱۴۰۴ به صورت آنلاین به نمایش درآمد. این فیلم تاکنون در جشنوارههای معتبری مانند جشنواره شانگهای و جشنواره بینالمللی هوف آلمان حضور داشته است.
بانیپال شومون؛ ستاره اصلی فیلم علت مرگ نامعلوم
بانیپال شومون در تاریخ ۳۰ آذر ۱۳۵۷ در تهران به دنیا آمد. بانیپال شومون تباری آشوری دارد و در دانشگاه در رشته عمران تحصیل کرده است. او مدتی به ساختمان سازی مشغول بود، اما تصمیم گرفت بعد از مدتی کار بازیگری را ادامه دهد و به همین منظور با حضور در کلاسهای موسسه کارنامه به فراگیری رشته بازیگری پرداخت.

بانیپال شومون حضور در سینما را با صداپیشگی در انیمیشن آخرین داستان آغاز کرد او سپس با حضور در سریال پرطرفدار شهرزاد توانست به شهرت بیشتری دست پیدا کند. سال ۱۳۹۶ پرکارترین سال بازیگری بانیپال شومون بود و او با بازی در چهار فیلم خجالت نکش، لس آنجلس-تهران، جاده قدیم و تنگه ابوقریب این رکورد را ثبت کرد.
شومون جوایز و کاندیداتوریهایی از جمله جایزه بهترین بازیگر مرد از دوازدهمین دوره جشنواره انجمن بازیگران خانه تئاتر و کاندیداتوری بهترین بازیگر مرد جشنواره تئاتر فجر در سال ۱۳۹۸ را کسب کرده است.
آخرین داستان، شهرزاد، جاده قدیم، علت مرگنامعلوم، پیلوت، پالتو شتری، تختی، بت، نوشدارو، پازل، نوار زرد ۲، ایستگاه اتمسفر، کرگدن و خاتون از مهمترین فیلمها و سریالهایی هستند که بانیپال شومون در آنها بازی کرده است.
نگاهی کلی به فیلم سینمایی علت مرگ نامعلوم
سینمای اجتماعی ایران در دور ههای تاریخی مختلف شرایط متفاوتی را تجربه کرده است. هرگاه فضای سیاسی و فرهنگی باز بوده این سینما رشد زیادی داشته و توانسته آثار درخور توجهی را تولید کند. اما هرگاه فضای سیاسی و فرهنگی بسته شده این سینما هم به محاق رفته و نتوانسته آثار خوبی را روانه سالنهای سینما کند. علت مرگ نامعلوم یکی از آثار متفاوت سینمای اجتماعی ایران است. فیلمی با یک موقعیت مرکزی درگیرکننده و یک چالش اخلاقی واقعی که تماشاگر را وادار میکند تا به سرنوشت شخصیتهای اصلی و تصمیمهایی که میگیرند فکر کند.
نکته مهم درباره نخستین فیلم علی زرنگار این است که به خوبی شرایط اقتصادی حاکم بر جامعه ایران را بازتاب میدهد و موفق میشود تصویر موثقی از ایران امروز نمایش دهد. تصویری که بیانگر حقایق زیادی است که خوشایند دولت اصول گرای مرحوم ابراهیم رئیسی نبود و همین موضوع باعث توقیف این فیلم شد. این که روشنفکران زیادی مانند موسی غنینژاد و مصطفی مهرآیین از فیلم تعریف کردهاند بیانگر دغدغهمند بودن علت مرگ نامعلوم است. سینمای ایران برای بازگشت به عصر طلایی خود به فیلمهایی مانند علت مرگ نامعلوم نیاز دارد تا شاید از سیطره فیلمهای کمدی مبتذل بیرون بیاید.


